Na najbliższym seminarium, 28 stycznia 2016 r., referat pt. „Tam gdzie Rospuda spotyka się z Puszczą Białowieską. Konflikty środowiskowe w Polsce w ujęciu instytucjonalizmu historycznego” wygłosi Krzysztof Niedziałkowski (IFiS PAN). Pierwszy głos w dyskusji wygłosi Marcin Fronia (IFiS PAN).
Przedmiotem referatu będzie analiza wybranych konfliktów środowiskowych w perspektywie teorii instytucjonalizmu historycznego. Konflikt wokół sposobu zarządzania Puszczą Białowieską trwa już niemal 100 lat i pomimo szeregu inicjatyw wciąż nie został rozwiązany. Inny konflikt środowiskowy, dotyczący przebiegu obwodnicy Augustowa, będący jednocześnie odsłoną szerszego sporu wokół budowy infrastruktury na terenach cennych przyrodniczo, zakończył się ostatecznie po 10 latach w 2007 roku. W obu przypadkach na przebieg konfliktów miały wpływ działania zaangażowanych w nie aktorów społecznych, jak również czas i okoliczności, w którym miały miejsce. Instytucjonalizm historyczny jest jednym z prądów nowego instytucjonalizmu, który zwraca szczególną uwagę na rozwój instytucji w czasie (Thelen 2002). Kierunek tych zmian w dużej mierze uzależniony od momentu formacyjnego danej instytucji, choć wpływ na niego mogą też wywierać wydarzenia zewnętrzne o charakterze krytycznym, gra aktorów społecznych oraz zmieniające się dyskursy. Jednym z głównych zarzutów stawianych temu nurtowi teoretycznemu jest niedostateczna konceptualizacja zmiany instytucjonalnej, zwłaszcza mechanizmów występujących podczas wydarzeń szokowych. Na podstawie analizy danych zastanych oraz 70 wywiadów pogłębionych z przedstawicielami różnych grup aktorów biorących udział w konfliktach, autor zidentyfikował tło instytucjonalne, strategiczne i dyskursywne konfliktów oraz kierunek „ścieżek”, wokół których rozwijała się polityka dotycząca ochrony Puszczy Białowieskiej i rozstrzygania konfliktów pomiędzy budową infrastruktury a ochroną obszarową. Odnosząc się do typologii zmian polityki Hall’a (1993) można stwierdzić, że podczas gdy w Puszczy Białowieskiej nie doszło do głębokiej, paradygmatycznej zmiany polityki, w przypadku Rospudy taka zmiana miała miejsce. Wiązało się to z osiągnięciem instytucjonalnej masy krytycznej po stronie aktorów wspierających ochronę Rospudy, na którą składały się nowe reguły gry, dyskursy oraz zasoby, jakimi dysponowali.
Literatura:
Niedziałkowski, K., Paavola, J., & Jędrzejewska, B. (2013). Governance of biodiversity in Poland before and after the accession to the EU: the tale of two roads. Environmental Conservation, 40(2), 108-118.
Hall, P. A. (1993). Policy paradigms, social learning, and the state: The case of economic policymaking in Britain. Comparative Politics, 25(3), 275-296.
Thelen, K. (2002). The Explanatory Power of Historical Institutionalism. In R. Mayntz (Ed.), Akteure – Mechanismen – Modelle. Zur Theoriefähigkeit makro-sozialer Analysen (pp. 91-103). Frankfurt: Campus Verlag.
Spotkanie rozpocznie się o godzinie 13:00 w sali seminaryjnej ISP PAN (Polna 18/20).
Zapraszamy!